بررسی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته حسابداری (آموزش_و_پژوهش)
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:129
فهرست مطالب :
چكيده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: كليات تحقیق
1-1 مقدمه 4
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 4
3-1 بیان مسئله 9
4-1 اهمیت تحقیق. 13
5-1 اهداف تحقیق. 14
6-1 فرضیات تحقیق. 14
7-1 حدود مطالعاتی. 14
8-1 اصطلاحات و واژه های کلیدی. 15
فصل دوم: مروری بر ادبيات تحقيق
1-2 مقدمه 21
2-2 حسابرسی. 22
3-2 انواع حسابرسی. 24
1-3-2 انواع حسابرسی از نظر محتوا 24
2-3-2 انواع حسابرسی از لحاظ چگونگی انجام کار. 26
3-3-2 انواع حسابرسی از لحاظ تابعیت زمانی. 26
4-3-2 انواع حسابرسی از لحاظ دلیل ارجاع کار. 27
4-2 اهداف حسابرسی. 27
5-2 قضاوت حرفه ای حسابرس.. 29
6-2 شواهد 32
1-6-2 انواع واقسام شواهد 33
2-6-2 مدارک و شواهد در حوزه های مختلف.. 34
7-2 انواع شواهد حسابرسی. 41
8-2 ارتباط حسابرسی با شواهد حسابرسی. 44
9-2 عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی. 46
1-9-2 خطر ذاتی. 48
3-9-2 خطر قابل پذیرش حسابرسی. 52
4-9-2 اهمیت.. 53
5-9-2 قابلیت اعتماد شواهد حسابرسی. 54
6-9-2 خطر صدور احکام انضباطی علیه حسابرس توسط جامعه حسابداران رسمی. 56
7-9- 2 خطر اقامه دعاوی حقوقی علیه حسابرس.. 58
1-7-9-2 مسئولیت حسابرسان در برابر صاحبکاران. 59
2-7-9-2 مسئولیت حسابرسان در برابر اشخاص ثالث ذینفع. 59
3-7-9-2 مسئولیت حسابرسان در برابرسایر اشخاص ثالث.. 59
4-7-9-2 مسئولیت مدنی حسابرسان. 61
8-9-2 درجه متقاعد کنندگی شواهد 61
9-9-2 سودمندی شواهد برای اهداف حسابرسی. 65
10-9-2 میزان هماهنگی اطلاعات کسب شده از منابع مختلف.. 68
11-9-2 دشواری کسب شواهد 68
12-9-2 هزینه کسب شواهد 69
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه 72
2-3 روش تحقیق. 73
3-3 جامعه مورد پژوهش.. 73
4-3 حجم نمونه 73
5-3 روش و ابزار گردآوري اطلاعات.. 75
6-3 روش ها ي تجزيه و تحليل اطلاعات.. 76
7-3- تشریح روش ها ی آماری. 78
8-3 روایی و اعتبار. 80
فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها
1-4 مقدمه 82
2-4 بیان آمار توصیفی سؤالات عمومی. 82
3-4 آزمون فرضیات و تحلیل داده ها 85
4-4 یافته ها در قالب فرضیات.. 86
1-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه اول. 86
2-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه دوم 88
3-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه سوم 90
4-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه چهارم 92
5-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه پنجم 94
6-4-4 يافته‌هاي مربوط به فرضیه ششم 96
5-4- رتبه بندی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی 98
1-5-4- رتبه بندی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کمیت شواهد حسابرسی. 98
2-5-4- رتبه بندی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کیفیت شواهد حسابرسی. 99
فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات
1-5 مقدمه 105
2-5 نتایج تحقیق. 106
1-2-5 فرضیه اول. 106
2-2-5 فرضیه دوم 107
3-2-5 فرضیه سوم 107
4-2-5 فرضیه چهارم 107
5-2-5 فرضیه پنجم 107
6-2-5 فرضیه ششم 108
3-5 تفسیر نهایی و پیامدها 108
4-5 پیشنهادات برای پژوهش های آینده 110
5-5 محدودیت های پژوهش.. 110
پیوست ها
الف- پرسشنامه 112
منابع و ماخذ
منابع فارسي: 125
منابع لاتین: 127
چکیده انگلیسی. 129
فهرست جداول :
جدول 1-2 : دسته بندی مقایسه ای شواهد در پنج حوزه 36
جدول 2- 2 : ارتباط خطر و شواهد حسابرسی. 52
جدول 3-2: رابطه بین تصمیم های مربوط به شواهد و درجه متقاعد کنندگی آنها 65
جدول 4-2 ارتباط بین شواهد حسابرسی و هدف های حسابرسی را تبیین می کند. 66
جدول 5-2: رابطه بین آزمون های حسابرسی و شواهد 67
جدول 6-2:طبقه بندی آزمون ها از نظر هزینه جمع آوری شواهد 69
جدول 1-4 : تركيب اعضاي نمونه آماری به تفكيك رشته تحصیلی. 83
جدول 2-4 : تركيب اعضاي جامعه آماری به تفكيك مقطع تحصیلی. 83
جدول 3-4 : تركيب اعضاي نمونه آماری به تفكيك سابقه ی خدمت.. 84
جدول 4-4 : تركيب اعضاي نمونه آماری به تفكيك محل اشتغال. 85
جدول5-4 : خلاصه نتایج آزمون کای اسکور فرضیه اول. 87
جدول6-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه اول. 87
جدول7-4 : خلاصه نتایج آزمون کای اسکور فرضیه دوم 89
جدول 8- 4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه دوم 89
جدول9-4 : جدول نتایج آزمون کای اسکور فرضیه سوم 91
جدول10-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه سوم 92
جدول11-4 : جدول نتایج آزمون کای اسکور فرضیه چهارم 93
جدول12-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه چهارم 93
جدول13-4 : جدول نتایج آزمون کای اسکور فرضیه پنجم 95
جدول 14-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه پنجم 95
جدول15-4 : جدول نتایج آزمون کای اسکور فرضیه ششم 97
جدول 16-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به فرضیه ششم 97
جدول 17-4: خلاصه اطلاعات مربوط به رتبه بندی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس درارتباط با کمیت شواهد حسابرسی. 99
جدول 18-4 : خلاصه اطلاعات مربوط به رتبه بندی عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در ارتباط با کیفیت شواهد حسابرسی. 100
جدول 19-4 : تجزیه وتحلیل توصیفی سوالات تحقیق. 101
جدول 20-4 :رتبه بندی سوالات مربوط به عوامل مؤثر برقضاوت حرفه ای حسابرس درباره کیفیت شواهد حسابرسی 102
جدول 21-4 :رتبه بندی سوالات مربوط به عوامل مؤثر برقضاوت حرفه ای حسابرس درباره کمیت شواهد حسابرسی 103
چکیده :
در سومین استاندارد از استانداردهای اجرای عملیات حسابرسی آمده است: "شواهد کافی و قابل اطمینان باید از راه بازرسی، مشاهده، پرس و جو و دریافت تأییدیه کسب شود تا مبنایی مقبول برای اظهارنظر نسبت به صورتهای مالی مورد رسیدگی بدست آید."
تعیین میزان کمی و کیفی شواهد حسابرسی مورد نیاز هر کار حسابرسی، موضوعی است که به قضاوت حرفه ای حسابرس بستگی دارد. لذا بحث در خصوص قضاوت حرفه ای حسابرس و عوامل مؤثر بر آن را می توان موضوعی بسیار مهم در حرفه حسابرسی برشمرد.
از آنجا که استانداردها، دستورالعمل ها و برنامه های آموزشی و حسابرسی، وزن مشخص را برای عوامل مؤثر بر کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی تعیین نکرده است و برخی از عوامل را هم شناسایی ننموده است، هدف اصلی این پژوهش، شناخت مجموعه عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرس در رابطه با کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی است.همچنین تلاش شده، پس از نقد و بررسی عوامل مذکور، به رتبه بندی آنها از جهت میزان تأثیر بر قضاوت حرفه ای حسابرس پرداخته شود.
بر اين اساس 6 فرضيه پيشنهاد گرديده است. ابزار اصلي جهت آزمون فرضيات تحقيق، پرسشنامه است. به هر فرضيه از فرضيات، 4 تا 5 سوال تعلق گرفت و پرسشنامه بين اعضاي جامعه آماري، توزيع گرديد.
نتايج نهايي بدست آمده از آزمون هاي خي دو و فريدمن نشان مي دهد همه فرضيات، تاييد شد و همه 12 عامل (خطر ذاتي، خطر كنترل، خطر اقامه دعاوي حقوقي، خطر صدور احكام انضباطي، سطح اهميت اقلام مورد رسيدگي، خطر قابل پذيرش حسابرس، هماهنگي شواهد، قابليت اعتماد شواهد، درجه متقاعدكنندگي شواهد، سودمندي شواهد، دشواري و هزينه كسب شواهد حسابرسي )، بر قضاوت حرفه اي حسابرس در ارتباط با كميت و كيفيت شواهد حسابرسي مؤثرند.
در انتها رتبه بندي آن عوامل از جهت ميزان تأثيرگذاري بر قضاوت حرفه اي حسابرس در ارتباط با كميت و كيفيت شواهد حسابرسي صورت پذيرفت.
قضاوت فرایندی است که در آن افراد درباره جنبه های مربوط به مسأله مورد تصمیم گیری فکر و اظهار نظر می کنند. تصمیم گیری های اشتباه، اغلب ناشی از اشتباه در قضاوتهاست. بنابراین، برای بهبود تصمیم گیری ها باید اشتباهات در قضاوت ها شناسایی و حداقل شود ( رحیمیان ،1384 ،7 ) 1.
حسابرسی فعالیتی قضاوتی است. درحقیقت پاسخ تعداد زیادی از موضوعات و ابهامات که زاییده ماهیت حسابرسی است تنها با اتکا به قضاوت حرفه ای مقدور است.
حسابرسی در یک نگاه بسیارکلی شامل دو عملکرد است که هر دو شدیداً به شواهد وابسته اند: الف ) گردآوری شواهد
ب ) ارزیابی شواهد گردآوری شده (ماتزو شرف، 1961، 86)2.
لذا می توان چنین ابراز داشت که محوری ترین موضوع درحسابرسی، قضاوت درباره کمیت وکیفیت شواهد حسابرسی است. کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی از عوامل متعددی تأثیر می پذیرد که همراه با درجه اهمیت آنها محور مطالب این پایان نامه قلمداد می شود.
قضاوت فرایندی است که در آن افراد درباره جنبه های مربوط به مسأله مورد تصمیم گیری فکر و اظهار نظر می کنند. تصمیم گیری های اشتباه، اغلب ناشی از اشتباه در قضاوتهاست. بنابراین، برای بهبود تصمیم گیری ها باید اشتباهات در قضاوت ها شناسایی و حداقل شود ( رحیمیان ،1384 ،7 ) 1.
حسابرسی فعالیتی قضاوتی است. درحقیقت پاسخ تعداد زیادی از موضوعات و ابهامات که زاییده ماهیت حسابرسی است تنها با اتکا به قضاوت حرفه ای مقدور است.
حسابرسی در یک نگاه بسیارکلی شامل دو عملکرد است که هر دو شدیداً به شواهد وابسته اند:
الف ) گردآوری شواهد
ب ) ارزیابی شواهد گردآوری شده (ماتزو شرف، 1961، 86)2.
لذا می توان چنین ابراز داشت که محوری ترین موضوع درحسابرسی، قضاوت درباره کمیت وکیفیت شواهد حسابرسی است. کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی از عوامل متعددی تأثیر می پذیرد که همراه با درجه اهمیت آنها محور مطالب این پایان نامه قلمداد می شود.
2-1تاریخچه مطالعاتی
تاکنون در رابطه با بررسی عوامل مؤثر بر قضاوت حسابرس در ارتباط با کمیت و کیفیت شواهد حسابرسی و رتبه بندی آنها در ایران تحقیقی انجام نشده است که محقق درصدد است بتواند موارد مذکور را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. با این وجود، در کشورهای دیگر در خصوص عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای تحقیقات معدودی انجام شده است که از جمله می توان به گزارش پژوهشی جامعه حسابداران رسمی کانادا3 با عنوان " قضاوت حرفه ای و حسابرس" اشاره نمود که طی آن عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه ای حسابرسان به طور کلی احصا شده است.
در این گزارش ابتدا به تعریف حسابرسی و تشریح نقش حسابرس و تبیین اهمیت قضاوت حرفه ای حسابرس به جهت ارجاعات صریح و متعدد استانداردهای مختلف حسابرسی و این نکته که ارزش حسابرسی صورت های مالی، قضاوت حرفه ای حسابرس و قضاوتهای جمعی حرفه به شرح استانداردهای حسابرسی می باشد، پرداخته و موارد الزام قضاوت حرفه ای به شکل زیر عنوان شده است:
- تعیین اهمیت و خطر حسابرسی و گردآوری و ارزیابی شواهد حسابرسی
- کاربرد استانداردهای حسابرسی
- عاری بودن ( یا نبودن) صورت های مالی از اشتباهات یا از قلم افتادگیهای با اهمیت
- مطابقت صورت های مالی با استانداردهای حسابداری یا دیگر مبانی جامع حسابداری
- شکل گیری اظهار نظر حسابرس درباره مطلوبیت ارائه صورت های مالی
این گزارش همچنین چارچوبی برای قضاوت حرفه ای حسابرس ارائه کرده است. قضاوت حرفه ای حسابرس از پنج عامل کلیدی تأثیرپذیر است. پنج عامل مذکور به شرح زیر می باشد:
- محیط کار حسابرسی[1]
- ویژگیهای حسابرس[2]
- شواهد حسابرسی[3]
- فرایند تصمیم گیری[4]
- ویژگیهای کیفی قضاوت[5]
سپس هر عامل در فصل مجزا مورد بررسی قرار گرفته است . که بطور خلاصه به آن اشاره میکنیم. عنصر اول، محیط کار حسابرسی است. این عنصر علاوه بر صفتهای ویژه کار حسابرسی (جدید بودن، غیر مستمر بودن و پیچیدگی) ، شامل عنصر پاسخگویی، وجود استانداردهای حرفه ای، نیازهای صاحبکاران و استفاده کنندگان صورت های مالی و نقش کمیته های حسابرسی می باشد. همچنین محدودیت ها و فرصت های گروهی، حرفه ای و سازمانی موجود در حیطه حسابرسی مانند خطر حسابرسی و دعاوی حقوقی، محدودیتهای زمانی و پولی و فشارهای همپیشگان را نیز مورد توجه قرار داده است.
ویژگیهای حسابرس به عنوان تصمیم گیرنده شامل: استقلال، بیطرفی و درستکاری، تردید حرفه ای، معلومات، تجربه و دانش تخصصی، حفظ صلاحیت حرفه ای، اولویت بندی خطر و جانبداری بی مورد است که انتظار میرود تصمیمات حسابرسی را تحت الشعاع قرار دهد.
شواهد حسابرسی را می توان به عنوان بخشی از محیط کار حسابرسی قلمداد کرد اما چون شالوده حسابرسی، گردآوری و ارزیابی شواهد است، شواهد حسابرسی باید بطور جداگانه مطالعه شود.
عنصر چهارم، فرایند تصمیم گیری است که شامل مراحل زیر می باشد:
- شناسایی موضوع
- گردآوری اطلاعات
- شناسایی راه حلهای ممکن
- ارزیابی راه حلهای ممکن
- نتیجه گیری
مراحل مذکور به هم مرتبط و به یکدیگر وابسته اند اما امکان دارد در همه موقعیت ها امکان بررسی آنها وجود نداشته باشد تا تصمیمات سنجیده تری اتخاذ گردد.
در نهایت ویژگی های کیفی قضاوت حرفه ای مورد تحلیل قرار گرفته است. برای ارزیابی کیفیت قضاوتهای حسابرسی که از فرایند تصمیم گیری ناشی می شود پژوهشگران از میان شش صفت قضاوتی یک یا چند وضعیت را مورد استفاده قرار می دهند. این شش صفت شامل دقت، توافق، سازگاری(یکنواختی) ، ثبات قدم، شاخصه های وجود مشکل و بینش فردی است.
دراین پژوهش سعی شده بنا به نیاز، به این تحقیق ها به عنوان یک منبع استناد شود.
پایان نامه: رحیمی، عبد الرسول « بررسی انواع شواهد و مدارک مالی و اثر آن بر گزارش های حسابرسی شرکت های تحت پوشش سازمان صنایع ملی ایران» دانشگاه تهران ، 1376.
فرضیه اول- فقدان شواهد کافی و قابل اطمینان و به موقع در شرکت های تحت پوشش سازمان صنایع ملی ایران موجب گزارشهای غیر مقبول حسابرسی می شود.
و...